Εφημερίδα Καρφίτσα 18/04/2020
Tου Ιορδάνη Χατζηκαλλινικίδη*
Με την Πολιτεία να έχει λάβει μέτρα με μια σειρά από Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, αρχής γενομένης από την 11-03-2020, διαμορφώθηκε μια νέα πραγματικότητα στις εργασιακές σχέσεις που είναι βέβαιο ότι θα εξελιχθεί περαιτέρω.
Για τις επιχειρήσεις που ανέστειλαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα λόγω εντολής δημόσιας αρχής, ορίστηκε ρητή απαγόρευση να προβαίνουν σε απολύσεις. Κατά τη διάρκεια της αναστολής λειτουργίας των παραπάνω εργοδοτών, οι εργαζόμενοι βρίσκονται αντίστοιχα σε καθεστώς αναστολής των συμβάσεων εργασίας τους. Τούτο σημαίνει ότι δεν παρέχουν την εργασία τους αλλά και δεν πληρώνονται από τους εργοδότες, ενώ καθίστανται δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού (800€).
Για όσες επιχειρήσεις κρίθηκε ότι πλήττονται από τον κορωνοϊό βάσει ΚΑΔ, δόθηκε η δυνατότητα να προβούν σε αναστολή των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων. Σε περίπτωση που κάνουν χρήση της δυνατότητας αυτής δεν δύνανται να προβαίνουν ούτε αυτές οι επιχειρήσεις σε καταγγελίες σύμβασης εργασίας.
Παράλληλα, δόθηκε η επιλογή της τηλεργασίας, ώστε, όπου ήταν εφικτό, να συνεχιστεί να παρέχεται εργασία έστω από το σπίτι. Η τηλεργασία επιβάλλεται με απόφαση του εργοδότη και πλέον μπορεί να ισχύει μέχρι και την 30-04-2020.
Για τους γονείς εργαζόμενους έχει προβλεφθεί η δυνατότητα να λαμβάνουν άδεια ειδικού σκοπού. Πρόκειται για άδεια μετ’ αποδοχών, με την κάλυψη αυτών να γίνεται κατά 2/3 από τον εργοδότη και κατά 1/3 από τον κρατικό προϋπολογισμό. Προς αποφυγή κατάχρησης του μέτρου αυτού, ο εργαζόμενος υποχρεούται για κάθε 3 ημέρες άδειας ειδικού σκοπού που λαμβάνει να κάνει χρήση μιας ημέρας κανονικής του άδειας. Τονίζεται ότι δεν μπορεί να υποχρεωθεί ο εργαζόμενος να λάβει κανονική άδεια, αλλά ούτε φυσικά επιτρέπεται να τεθεί υποχρεωτικά ο εργαζόμενος σε άδεια άνευ αποδοχών.
Η δυνατότητα μετατροπής των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε μερικής απασχόλησης, η συμφωνία ή η επιβολή από τον εργοδότη εκ περιτροπής εργασίας και η συμφωνία ή επιβολή διαθεσιμότητας μπορούν να αποτελέσουν επιλογές μέχρι να επανέλθει η κανονικότητα. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στις συμφωνίες για εκ περιτροπής εργασία, στις οποίες πρέπει να αναφέρεται η διάρκειά της, που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους εννέα μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος.
Ζήτημα που απασχόλησε από την αρχή της πανδημίας πολλούς εργαζόμενους ήταν η επιθυμία τους να μην μεταβούν στην εργασία τους, λόγω φόβου να μην προσβληθούν από τον κορωνοϊό. Αυτόβουλη όμως απουσία από την εργασία θεωρείται αδικαιολόγητη. Από την άλλη ο εργοδότης υποχρεούται να ζητήσει από τους εργαζόμενους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες να παραμένουν σπίτι, καταβάλλοντας κανονικά τις αποδοχές τους.
Επιπλέον, ιδιαίτερα σημαντική αποτελεί η υποχρέωση του εργοδότη εξασφάλισης της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων με λήψη μέτρων πρόληψης στους χώρους εργασίας, αλλά και με την παροχή μέσων προστασίας στους εργαζόμενους.
Σημειώνεται επίσης ότι ανεστάλη η υποχρέωση των εργοδοτών να καταχωρούν στο ΕΡΓΑΝΗ τις τροποποιήσεις του ωραρίου των εργαζομένων καθώς και την υπερεργασία και την υπερωριακή απασχόληση. Μπορούν να καταχωρούνται πλέον συγκεντρωτικά και απογραφικά το πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα.
Είναι δεδομένο ότι μια σειρά από κατηγορίες εργαζομένων και αυτοαπασχολούμενων εργάζονται ρισκάροντας την υγεία τους και ξεπερνώντας τα όρια τους. Απαραίτητο κρίνεται να προστατευθούν τα εργασιακά τους δικαιώματα με την αποφυγή κατάχρησης των δυνατοτήτων των εργοδοτών, αλλά κυριότερα με την εξασφάλιση των συνθηκών υγιεινής στους χώρους εργασίας, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ.
Η προσαρμογή των εργασιακών σχέσεων στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται και θα διαμορφωθούν στη μετά-κορωνοϊού εποχή, δεν θα πρέπει να γίνει με κατανομή των οικονομικών συνεπειών ανισομερώς σε εργοδότες και εργαζομένους. Το ενδεχόμενο για κύμα απολύσεων και κλείσιμο των επιχειρήσεων είναι ορατό.
Τις ημέρες αυτές προέχει η προάσπιση της υγείας, αλλά είναι φανερό ότι βαδίζουμε σε μέρες εργασιακής ανασφάλειας, καθώς οι επιπτώσεις της πανδημίας δεν έχουν ακόμα αποκαλυφθεί πλήρως ούτε στην οικονομική ζωή ούτε κατά συνέπεια στις εργασιακές σχέσεις.
https://www.karfitsa.gr/%cf%84%ce%b1-%ce%b5%cf%81%ce%b3%ce%b1%cf%83%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%ac-%ce%b4%ce%b9%ce%ba%ce%b1%ce%b9%cf%8e%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%b9%cf%82-%ce%bc%ce%ad%cf%81%ce%b5%cf%82-%cf%84%ce%b7/